1. เหตุผลและความสำคัญ
“พริก”มีความสำคัญต่อวิถีชีวิตคนไทยทั้งเป็นเครื่องปรุงรสที่สำคัญในการประกอบอาหาร และแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เพื่อเพิ่มมูลค่า เช่น เครื่องแกงสำเร็จรูป ซอสพริก และน้ำพริก เป็นต้น ตลอดจนเป็นสินค้าส่งออกที่ทำรายได้มูลค่านับพันล้านบาทต่อปี โดยในปี พ.ศ. 2556 มีมูลค่าการส่งออกพริกและผลิตภัณฑ์ที่ทำจากพริกทั้งในรูปเครื่องแกงปรุงสำเร็จ ซอสพริก พริกสด พริกแห้ง และพริกป่น ประมาณ 4.7 พันล้านบาท และมูลค่าการนำเข้าพริกและผลิตภัณฑ์จากพริกประมาณ 1.5 พันล้านบาท (ที่มา กรมศุลกากร, 2556) ทั้งนี้การปลูกพริก สามารถเป็นอาชีพที่มั่นคงและสร้างรายได้ให้แก่เกษตรกรผู้ปลูก ถ้าเกษตรกรสามารถจัดการด้านคุณภาพและความปลอดภัยของพริกได้
พันธุ์พริกในประเทศไทยมีความหลากหลาย สอดคล้องกับสภาพพื้นที่ วิถีชีวิต วัฒนธรรม และประเพณีในการปรุงอาหารในแต่ละภูมิภาค สามารถแบ่งออกเป็น 5 กลุ่มใหญ่ คือ พริกขี้หนูผลใหญ่ (เช่น พริกยอดสน พริกหัวเรือย่น พริกอีปาด พริกจินดา พริกแจว พริกพันธุ์ลูกผสม เป็นต้น) พริกขี้หนูผลเล็ก (เช่น พริกขี้หนูสวน พริกขี้หนูหอม พริกกะเหรี่ยง เป็นต้น) พริกใหญ่หรือพริกชี้ฟ้า พริกหยวก พริกหวานหรือพริกยักษ์ ในปี พ.ศ. 2556 สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) จึงได้จัดตั้งศูนย์วิจัยและพัฒนาพันธุกรรมพริกพื้นเมือง โดยความร่วมมือกับมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เพื่อสั่งสมพันธุกรรมพริกพื้นเมืองสายพันธุ์ต่างๆ ในทุกภูมิภาคของประเทศ ปัจจุบันรวบรวมได้แล้วกว่า 250 สายพันธุ์ และได้ดำเนินการพัฒนาและขยายพันธุกรรมพริกพื้นเมืองของไทยทั้งในระดับแปลงทดลองและแปลงปลูกของเกษตรกร เพื่อการกระจายพันธุ์และอนุรักษ์พันธุกรรมไว้มิให้สูญหาย และไว้ใช้ในภาวะวิกฤต และได้ร่วมกับภาควิชาเศรษฐศาสตร์การเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น พัฒนาระบบการตัดสินใจการผลิตสินค้าเกษตรและการบริหารจัดการห่วงโซ่อุปทานพริกปลอดภัย
ฝ่ายเกษตร สกว. เล็งเห็นความสำคัญของพันธุ์พริกพื้นเมืองและการขยายอาชีพปลูกพริกพื้นเมืองที่ปลอดภัยและเหมาะสมในแต่ละพื้นที่ ตรงตามความต้องการของตลาด เพื่อเป็นทางเลือกใหม่ในการเพิ่มรายได้ให้แก่เกษตรกร เพิ่มผลิตผลพริกพื้นเมืองที่ปลอดภัยสำหรับผู้บริโภค และยังคงไว้ซึ่งพันธุกรรมพริกพื้นเมืองของประเทศไทยมิให้สูญหาย
2. คำสำคัญ
พริกพื้นเมือง พริกปลอดภัย เกษตรกร เครือข่าย การพัฒนาอาชีพ การบริหารจัดการโซ่อุปทาน ท้องถิ่น ชุมชนเข้มแข็ง
3. ขอบเขตการสนับสนุนการวิจัย
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ขอเชิญชวน นักวิจัยในสถาบันอุดมศึกษา นักวิจัยและคณาจารย์ในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี) นักวิชาการผู้ที่มีความรู้ความชำนาญด้านการเกษตร ด้านพืชศาสตร์และการปรับปรุงพันธุ์ ด้านเศรษฐศาสตร์การเกษตร และสาขาที่เกี่ยวข้อง รวมถึงผู้ที่มีความสนใจในเรื่องดังกล่าว ได้จัดทำข้อเสนอโครงการวิจัย โดยมีขอบเขตในการวิจัย ดังนี้
Ø สถานการณ์การผลิตและการตลาดพริกในพื้นที่ดำเนินการ
Ø สายพันธุ์พื้นเมือง (ชื่อพันธุ์ ความโดดเด่น การนำไปใช้ประโยชน์ที่สร้างความแตกต่างหรือดีกว่าพันธุ์พริกสายพันธุ์อื่น การบริหารจัดการระบบการผลิตและการตลาดพริกพันธุ์พื้นเมือง วิธีการคัดพันธุ์ วิธีการปรับปรุงพันธุ์ และการเก็บรักษาพันธุ์ของเกษตรกร)
Ø สภาพพื้นที่ปลูก สภาพอากาศ ปัญหาโรคและแมลง แรงงานเก็บเกี่ยว และระบบการผลิตพริกปลอดภัย
Ø สถานภาพของเกษตรกรผู้ปลูกพริก เทคโนโลยีที่ใช้ในการผลิต การเข้าถึงความรู้ การตัดสินใจเลือกช่วงเวลาปลูก และความสามารถของเกษตรกรในการปรับตัวและการรับเทคโนโลยี
Ø โอกาสในการสร้างอาชีพปลูกพริกพื้นเมือง และการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากพริกพื้นเมืองในชุมชน/พื้นที่
Ø วิเคราะห์ปัญหา อุปสรรค ข้อจำกัด จุดอ่อน จุดแข็ง และให้ข้อเสนอแนะ
4. ลักษณะของข้อเสนอโครงการวิจัย และองค์ประกอบสำคัญ
4.1 เป็นงานวิจัยประยุกต์ที่สามารถนำผลการวิจัยไปใช้ประโยชน์ได้
4.2 มีพื้นที่ในการดำเนินงานวิจัยชัดเจน
4.3 มีกลุ่มเป้าหมายผู้ใช้ประโยชน์จากผลงานวิจัยนี้
4.3 มีสถาบันการศึกษา และ/หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อเป็นที่พึ่งทางวิชาการให้กับพื้นที่
4.4 มีการพัฒนานักวิจัยรุ่นใหม่ในพื้นที่
5. ระยะเวลาดำเนินการวิจัยไม่เกิน 8 เดือน
6. งบประมาณการวิจัย: เป็นไปตามกิจกรรมการวิจัยและความเป็นจริงโดยการพิจารณาให้ทุนวิจัยขึ้นอยู่กับความเห็นของผู้ทรงคุณวุฒิ และ สกว. เป็นสำคัญ
7. วิธีการเสนอโครงการวิจัย
ข้อเสนอโครงการฉบับสมบูรณ์ควรประกอบด้วยหัวข้อ และระบุรายละเอียดในส่วนที่ 1 และ 2 ดังตัวอย่างใน “แบบฟอร์มข้อเสนอโครงการวิจัย” ในภาคผนวก ก.
ผู้สนใจสามารถส่งข้อเสนอโครงการวิจัย ตามแบบฟอร์ม ผ่านทาง E-mail, CD, หรือเอกสาร (จำนวน 3 ชุด) มายัง
ฝ่ายเกษตร สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย ชั้น 14 อาคาร เอส เอ็ม ทาวเวอร์
เลขที่ 979/17-21 ถนนพหลโยธิน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพฯ 10400
โทรศัพท์ 02-278-8224 (ธัญวรัตน์), 02-278-8221 (วรรณภรณ์)
E-mail: [email protected]
8. กำหนดรับข้อเสนอโครงการ
สิ้นสุด ณ วันที่ 15 ธันวาคม พ.ศ. 2557
หากมีข้อสงสัยประการใด หรือต้องการทราบข้อมูลเพิ่มเติม สามารถสอบถามได้ที่
นางสาววรรณภรณ์ จันทร์หอม
ฝ่ายเกษตร สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย ชั้น 14 อาคาร เอส เอ็ม ทาวเวอร์
เลขที่ 979/17-21 ถนนพหลโยธิน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพฯ 10400
โทรศัพท์ 02-278-8221
E-mail: [email protected]
ขอขอบคุณข้อมูล