ปัญหา “แผลที่เท้า” ของผู้ป่วยเบาหวาน

ข้อมูลจากโรงพยาบาลศิริราช ระบุว่า ผู้เป็นเบาหวานที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานาน มีความเสี่ยงสูงต่อการถูกทำลายระบบประสาทและหลอดเลือดส่วนปลาย ซึ่งอาจทำให้ระบบประสาทรับความรู้สึกเสียหาย เมื่อเกิดการบาดเจ็บที่เท้า ซึ่งเป็นอวัยวะที่เกิดบาดแผลได้ง่าย จึงไม่สามารถรับความรู้สึกจึงมักเกิดแผลที่เท้าโดยไม่รู้ตัว

หากหลอดเลือดที่มาเลี้ยงขา และเท้ามีปัญหา จะทำให้ขบวนการการรักษาแผลของร่างกายเป็นไปอย่างล่าช้า และหากมีการติดเชื้อรุนแรงร่วมด้วยผู้ป่วยอาจต้องถูกตัดเท้าหรือขา ผู้เป็นเบาหวานมีความเสี่ยงต่อการถูกตัดขามากกว่าผู้ที่ไม่เป็นเบาหวานถึง 25 เท่า โดยผู้ที่เป็นเบาหวานที่มีประวัติการมีแผลมาก่อน มีโอกาสการเกิดแผลซ้ำใน 5 ปี คิดเป็นร้อยละ 70

ทั้งนี้พบว่า ร้อยละ 85 ของการสูญเสียสามารถป้องกันได้โดยการตรวจ และดูแลรักษาตั้งแต่ระยะแรก ดังนั้น การตรวจค้นหาและดูแลตั้งแต่ระยะแรกจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อสุขภาพเท้าในผู้เป็นเบาหวาน

ปัจจัยเสี่ยงในการเป็นแผลที่เท้า ของผู้ป่วยเบาหวาน

• เพศชาย เสี่ยงมากกว่าเพศหญิง
• อายุมาก เสียงมากกว่าอายุน้อย
• สูบบุหรี่
• เป็นเบาหวานเรื้อรัง ที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ค่อยได้
• เคยถูกตัดนิ้วเท้า หรือตัดขาจากแผลติดเชื้อมาก่อน
• เท้าผิดรูป
• มีหนังด้าน แข็ง ที่ฝ่าเท้า
• มีแผลที่เท้า และเป็นแผลซ้ำในรอบ 2-5 ปี
• เคยเป็นจอประสาทตาผิดปกติจากโรคเบาหวาน
• เคยมีภาวะแทรกซ้อนที่ไตจากโรคเบาหวาน

วิธีดูแลรักษาเท้า ลดความเสี่ยงเป็นแผล ของผู้ป่วยโรคเบาหวาน

1. สำรวจเท้า และทำความสะอาดเท้าทุกวัน
2. ทาโลชั่นทันทีที่ทำความสะอาดเสร็จ
3. ตัดเล็บเท้า และทำความสะอาดเท้าอย่างระมัดระวัง อย่าให้เกิดบาดแผล
4. หากพบผิวหนังหนา ควรให้ผู้เชี่ยวชาญตัดให้บาง อย่าตัดเอง เพราะอาจเกิดบาดแผลได้
5. สวมถุงเท้าเป็นประจำ เพื่อลดการเสียดสีในการสวมรองเท้า และรักษาความชุ่มชื้นของฝ่าเท้า
6. หากเกิดบาดผล ควรรีบพบแพทย์เพื่อทำการรักษาทันที หากไม่แน่ใจไม่ควรรักษาแผลเอง เพราะอาจเสี่ยงติดเชื้อได้